Modalverben( Yardımcı Fiiller) - " können" yardımcı fiili

Bu dersimizde Almanca Modalverben (yardımcı filleri)öğreneceğiz.

Was sind die modavlerben? 
(Modalverben nedir?)
 

    Modalverben  yardımcı fiiller olarak bilinir ve temel olarak “zorunluluk” veya “olasılık” kavramını ifade etmek için kullanılan fiillerdir.

Almanca’da 6 tane Modalverben (Yardımcı fiil) vardır:
  dürfen, können, mögen, ( OLASILIK BİLDİRİRLER) 
   müssen, sollen, wollen  ( ZORUNLULUK BİLDİRİRLER)


"können " yardımcı fiili : (e-bilmek,yetenek,olanak,fırsat bildirir.)
" können" yardımcı fiilinin cümlede nerede bulunduğuna bakalım,
" ich kann nicht shlafen"  (bu uyuyuyamıyorum.)
"sibel kann sehr gut kochen" , (sibel çok iyi yemek pişirebilir.)

" können"  yardımcı fiilimiz hemen özneden sonra gelmektedir, ve asıl fiilimiz, temel fiilimiz en sonda yer almaktadır. bu dizilişi asla unutmuyoruz,
özneden sonra yardımcı fiil ve asıl fiilimiz en sonda.

 Şimdi ise "können" yardımcı filimizin sorularda nerede bulunduğuna bakalım;

W-Fragen şeklindeki sorularda, ufak bir hatırlama yapalım wFrage soruları nelerdi, wer (kim), wie (kaç),was ne,wo nerede,wann ne zaman,welche hangi, woher nereden,
wohin nereye,warum neden,wie viel ne kadar,bunlar bizi wfrage dediğimiz soru çeşitlerimiz, 

 "Wann  kannst du kommen?" (ne zaman gelebilirsin?)
Gördüğünüz gibi "können" yardımı fiilimiz hemen soru zamirimizden sonra geliyor ve asil fiilimiz "kommen" en sona geliyor.

 Ja-nein fragen dediğimiz "evet-hayır" soru tiplerinde ise hemen evet hayır soru tipini hatırlayalım bu soru tipinde fiili başa alıp soruyorduk ve cevabımıza başlarken her zaman "ja" veya" nein " yani evet veya hayır şeklinde başlıyorduk,
 " Können Sie mir helfen? " (bana yardım edebilir misiniz? )
Gördüğünüz gibi yardımcı fiilimiz başta ve asıl fiilimiz "helfen yardım etmek" sona geliyor.

"können" yardımcı fiilimizin  hangi durumlarda kullanıldıgına bakalım;

Fahigkeit  (yetenek) gibi durumlarda kullanabilirsiniz ,

               - Örneğin;  "Sibel kann gut tanzen"   (Sibel iyi dans edebilir.)
                                  "Ali kann gut schwimmen " (Ali iyi yüzebilir.)
 Yetenek durumlarında "können" yardımcı fiili kullanılır.


Möglichkeit (fırsat, imkan) durumunda " können" yardımcı fiili kullanılır,
           - Örneğin ;  "Heute kann es regnen", (Bugün yağmur yağabilir.) durumun ne olacağı belli değil                                        bir  olasılık var yağadabilir, yağmayadabilir.

Höfliche bitte? ( kibar bir istek veya ricada bulunacaksak) bu gibi  durumlarda "können" yardımcı fiilimizi kullanırız.
                - Örneğin; "Können sie mir einen Gefallen tun ?"  (Bana bir iyilik yapabilir misiniz ?)

 "können" yardımı fiilinin kişi zamirlerine göre çekimlerini öğrenelim,

 ich            kann
du              kannst                 
er/sie/es    kann
wir             können
ihr              könnt
sie              können
Sie             können